Mariusz Czubaj – Ścięgna konsumpcyjne. Szkice z kulturoznawstwa krytycznego

Książka, którą czytelnik ma przed sobą, jest skromną próbą zastosowania założeń kulturoznawstwa krytycznego podjętą przede wszystkim przez najmłodszą generację badaczek i badaczy reprezentujących polską antropologię i kulturoznawstwo. Tytuł tomu, Ścięgna konsumpcyjne, nie jest przypadkowy. Jego anegdotyczne źródło odwołuje się do pewnego tajemniczego składnika widniejącego w składzie „Konserwy Mazurskiej”, jaką jadało się w późnym PRL-u na wakacjach. Nikt nie potrafił dokładnie określić, czym są owe „ścięgna konsumpcyjne”, ale dało się to w sumie strawić, głowę mając zajętą ważniejszymi sprawami niż zdrowa żywność i tajemnice mięsnego przemysłu socjalistycznego. Metaforyczne znaczenie „ścięgien konsumpcyjnych” odnosi się już wszakże do czasów, w których żyjemy obecnie, a więc świata zdominowanego przez wszędobylską konsumpcję i rynkowe mechanizmy wartościowania kulturowych oznaczników statusu społecznego. Neoliberalizm „obiera” nas, warstwa po warstwie, do figury konsumenta, do takich właśnie ścięgien konsumpcyjnych, jakimi stajemy się zawsze wówczas, kiedy radośnie podążamy za ofertą rynkowego uczestnictwa w kulturze. Być może proces ten najkrócej określił Colin Campbell, jeden z wnikliwych obserwatorów procesów późnonowoczesnej konsumpcji, ukuwając powiedzenie: „I shop therefore I know that I am”. Przy czym pojęcie kupowania odnosi się rzecz jasna do rozleglejszego zespołu praktyk niż sugeruje to potoczne znaczenie tego słowa.

Teksty zawarte w tej książce mają różny charakter, ale – mamy nadzieję – ich spoiwem jest zarówno intuicyjne, jak i „wyrozumowane” zastosowanie strategii krytycznych odnoszonych do różnych aspektów współczesności, poczynając od rynku, pracy i ekonomii, a kończąc na popkulturze i innych sferach symboliczności w czasach deficytu demokracji jako pola praktykowania wolności.

Wojciech J. Burszta, Mariusz Czubaj

Mimo mnogości tekstów udało się zachować myślowy porządek i ideę przewodnią pracy. Poszczególne artykuły dialogują ze sobą, uzupełniając się w często intrygujący sposób. „Próba kulturoznawstwa krytycznego” okazała się w rezultacie nader udana, prowokująca i oryginalna. Na polskim rynku nie ma obecnie pracy porównywalnej pod względem merytorycznym i, użyjmy tego słowa, ideologicznym. Świetnie pomyślana i skutecznie przeprowadzona idea leżąca u źródeł tomu winna znaleźć mu czytelników w środowiskach nauk humanistycznych, społecznych, a także daleko poza nimi.

dr hab. Waldemar Kuligowski   źródło opisu: http://wnkatedra.pl/pl/sciegna-konsumpcyjne-red-w-…(?) źródło okładki: http://static.aros.pl/okladka/200/sciegna-konsumpcyjne.jpg

Wpis wyświetlony 8765 razy od 10.02.2024. Użytkownicy najczęściej szukali pliku pdf i MOBI.