Adam Lelito – Człowiek – animal mythicum w ujęciu Mircei Eliadego

Co oznacza człowiek jako animal mythicum? Z analizy pracy Autora wynika, że zaistnieć dla ludzkiej świadomości oznacza uświadomić sobie swoją skończoność. l dalej, by istnieć, trzeba ją przekraczać, przezwyciężać. Oto metafizyka człowieka zawarta w wielkich mitach religii. Przekraczanie skończoności jest możliwe. Na swych krańcach bowiem dotyka ona tego, w co wprowadzają ją treści mitów – sacrum, które przybliża się do człowieka ze swoim illud tempus, by z kolei człowiek wszedł in illo tempore – w czas stwarzany i wyznaczany przez sacrum.
Eliade kładzie kres określeniu mitu jako wyrazu infantylnego etapu w procesie ewolucji człowieka. Z analizy prac Eliadego wynika, że mit jest objawieniem sacrum, które współtworzy ludzką świadomość. Mit nie jest dziełem jednostki. Wyraża on doświadczenie wspólnoty. Dlatego też, gdziekolwiek istnieje ludzka wspólnota, jej doświadczenie będzie zawsze wyrażane w jakiejś formie mitu. Doświadczenie skończoności jest zawsze przeżywane w wymiarze społecznym i indywidualnym. Dlatego, co tak mocno podkreśla Autor pracy, postępująca laicyzacja w Europie Zachodniej rodzi frustrację oraz lęk przed bezsensem życia i śmiercią. Człowiek zlaicyzowany zakrył w sobie sacrum, którego jednocześnie nie może unicestwić, gdyż jego istnienie wyrasta ze świętego czasu – illud tempus.
Odczytanie człowieka jako animal mythicum rodzi potrzebę stworzenia nowego humanizmu. Człowiek, niezależnie od okresu historycznego, w którym żyje, od stadium kultury, którą stworzył, pozostaje animal mythicum, a więc symbolem, który musi sam siebie odczytać, aby zrozumieć swoje przeznaczenie.

Prof. dr hab. Józef Kulisz SJ   źródło opisu: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 2008 źródło okładki: źródło własne