Agnieszka Markuszewska – Zygmunt Krasiński. Światy poetyckie i artystowskie

Dylematy egzystencji, problemy biografii, odkrywanie życia – w
poszukiwaniu romantycznej tożsamości romantycy nie boją się wkraczać do
labiryntu. Błądzą, szukają nowych narzędzi poznawczych. Obierają drogę,
która ma wyprowadzić ich z jaskini niewiedzy, ze świata ograniczeń i
półcieni. Poszukują pełnej prawdy. Bez kompromisów. Jednocześnie ich
dążeniu do poznania towarzyszy bolesne przekonanie o niemożności
obcowania ze Światłem. Stąd poczucie bezustannego rozdarcia,
nieusuwalnego napięcia między tu a tam. […] Romantycy odnajdują siebie
(źródło tożsamości „ja”) w przestrzeni wewnętrznej. Zgodnie z nakazem
św. Augustyna powracają do samych siebie, bo „we wnętrzu człowieka
mieszka prawda”. […] Romantycy nudzą się niemal bez przerwy. Ale nie
jest to nuda wynikająca z bezczynności, lecz nuda metafizyczna, każąca
widzieć wszędzie fałsz, skazująca na obojętność i niechęć uczestniczenia
w świecie oraz niemożność przyjęcia rzeczywistości taką, jaką jest. […]
Romantycy piszą listy. Inne niż kiedykolwiek. Opisujące człowieka
wewnętrznego. Ale często ukazujące mnogie estetyczne kreacje „ja”. […]
Romantycy zakochują się. Ich związki to często prawdziwe arcydzieła
miłości romantycznej. Traktują miłość jako jedyną możliwą na ziemi
transcendencję, komunię dusz, wynikającą z poczucia utraty, niepełności
pojedynczego istnienia, rozpoznania głębokiego kryzysu samotnego „ja”
dążącego do pełni. […] Romantycy prowadzą życie rodzinne, często
nieszczęśliwe, w cieniu dramatu zdrady. Stają się bohaterami skandali
towarzysko-obyczajowych. […] Większość czytelników, badaczy,
literaturoznawców i reżyserów teatralnych drugiej połowy XX i początku
XXI wieku odnajdzie jednak w twórczości romantyków przede wszystkim
tematykę egzystencjalną, związaną z przemijaniem, śmiercią kultury i
problemem pamięci. Romantyzm egzystencji okaże się jednym z
najważniejszych pomostów między romantykami a człowiekiem ponowoczesnym.

Ze wstępu Magdaleny Bizior-Dombrowskiej
  źródło opisu: Matras źródło okładki: Matras