Andrzej Kucner – Nihilistyczny zwrot w filozofii

Trzy części pracy autor poświęcił analizom historycznych uwarunkowań powstania nihilizmu, przełomowi w jego rozwoju (jaki dokonał się za sprawą filozofii F. Nietzschego) oraz współczesnej obecności nihilizmu w filozofii egzystencji, hermeneutyce oraz postmodernizmie. Celem pracy jest wyjaśnienie nie tylko istoty tytułowego zwrotu, lecz również przeobrażeń nihilizmu od formy negatywnej do – charakterystycznego dla współczesnej kultury – myślenia pozytywnego.
Część pierwsza obejmuje m.in. zagadnienia sporów toczących się wokół niemieckiego idealizmu (I. Kanta, J. Fichtego, F. Schellinga) wzniecanych przez D. Jenischa i F. Jacobiego, a ponadto literackie ekspresje nihilizmu w twórczości Jean Paula, L. Tiecka, F. Hölderlina czy H. von Kleista, Heglowskie i Stirnerowskie analizy nihilistycznych aspektów filozofii. Część pierwszą zamykają rekonstrukcje i komentarze do nihilizmu rosyjskiego (I. Turgieniewa, M. Czernyszewskiego, M. Bakunina oraz F. Dostojewskiego) oraz nihilizmu francuskiej dekadencji i jej krytyków.
Druga część pracy zawiera analityczne odczytanie filozofii Nietzscheańskiej. Z jednej strony ukazane zostały prefiguratywne koncepty i idee poprzedzające właściwy nihilizm, z drugiej zaś zrekonstruowano proklamację nihilizmu w idei śmierci Boga i jego konsekwencje na gruncie myślenia metafizycznego, powszechnodziejowego i etycznego. Część drugą zamyka próba syntezy głównych wątków filozofii Nietzschego na podstawie nihilizmu oraz wyjaśnienie istoty tytułowego zwrotu.
Trzecia i ostatnia część pracy została poświęcona czterem wybranym sposobom przejawiania się nihilizmu w filozofii współczesnej. Wszystkie je łączy to, iż są postnietzscheańskie. Zrekonstruowano Heideggerowską polemikę z Nietzschem w kontekście spełnienia się zachodniego myślenia, omówione zostały wykładnie problemu nicości i wolności człowieka w ujęciu A. Camusa i J.P. Sartre’a, nihilizm w hermeneutyce G. Vattimo oraz w postmodernizmie J. Baudrillarda.   źródło opisu: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego ( WUWM ) 2013 źródło okładki: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego ( WUWM ) 2013