Andrzej Twerdochlib – Najdłuższa wojna

Powieść „Najdłuższa wojna” powstała na podstawie mojej wersji scenariusza filmu „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”. Zarówno pomysł, jak i jego realizacja mają swoją historię. W 1975 roku Redakcja Filmowa Telewizji Polskiej zaproponowała mi napisanie scenariusza tego filmu. Po długim namyśle i wahaniach rozpocząłem nad nim pracę. A potem Wydawnictwo Poznańskie poprosiło o napisanie na podstawie scenariusza – powieści. Przystałem i na tę z kolei propozycję. Temat wydał mi się frapujący – sto przeszło lat historii Wielkopolski pod pruskim zaborem, sto lat walki o świadomość narodową, walki, której koncepcja wahała się od romantycznej po pozytywistyczną i ta ostatnia zwyciężyła.

Wielkopolanie stosunkowo szybko doszli do wniosku, że warunkiem przetrwania polskości w zaborze pruskim jest rozwój ekonomiczny Polaków – posiadanie ziemi, istnienie w handlu, przemyśle i rzemiośle. I w tym kierunku poszły wysiłki ludzi świadomych, organizatorów życia publicznego.

Filmowe i powieściowe burzliwe sto lat dziejów rodziny Frankowskich są fabularną egzemplifikacją słuszności postawy pozytywistycznej.

A.T.

[Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1988]