Christopher Clark – Prusy. Powstanie i upadek 1600-1947

Książka ta jest pierwszą we współczesnej historiografii tak wnikliwą i wyczerpującą monografią dziejów Prus – od powstania tego państwa aż do jego ostatecznego upadku.

Prusy, które z ubogiego i słabo rozwiniętego państewka, hołdownika Polski, przeistoczyły się w jeden z najpotężniejszych krajów Europy, zawdzięczały swoją siłę przede wszystkim zdolnym, energicznym, lecz i autokratycznym władcom oraz uporczywemu dążeniu do doskonałości, przede wszystkim na polu bitwy. Według autora były one wprawdzie znakomicie zarządzanym i oświeconym krajem, przypominały jednak wielkie i ponure koszary.

To z inicjatywy Prus nastąpiło w 1871 r. zjednoczenie Niemiec; to one pokonały Francję w XIX w., to one wreszcie odegrały kluczową rolę w dwóch ostatnich wojnach światowych. Jednakże stara pruska arystokratyczna elita, która pełniła funkcję rzeczywistej siły napędowej zjednoczenia Niemiec, straciła ostatecznie kontrolę nad hitleryzmem – potworem, którego sama stworzyła – czego następstwem była likwidacja Prus jako państwa przez Aliancką Komisję Kontroli w roku 1947.