Colleen McCullough – Bieg Morgana

W powieści cechującej się siłą narracji niezrównaną od czasów ukazania się jej poprzedniego światowego bestselleru, „Ptaki ciernistych krzewów”, Colleen McCullough powraca ponownie do Australii – tym razem do historii jej narodzin.

Centralną postacią powieści jest Richard Morgan, syn karczmarza z Brystolu, oddany mąż i kochający ojciec, trzeźwy i uczciwie pracujący rzemieślnik. Na skutek machinacji losu i zawiłości osiemnastowiecznego systemu angielskiego sądownictwa zostaje zaciągnięty jako skazaniec do słynnej „Pierwszej Floty”, która wyruszyła w maju 1787 roku, zabierając na pokładzie pięćset osiemdziesięciu dwóch mężczyzn i sto dziewięćdziesiąt trzy kobiety – ludzi skazanych za różnego rodzaju przestępstwa na wywiezienie w ramach eksperymentu karnego na kontynent, który kapitan Cook odkrył zaledwie parę lat wcześniej.

Określenie „epicka” bywa częstokroć nadużywane, lecz w tym wypadku trudno znaleźć odpowiedniejsze słowo będące w stanie oddać trudy jednej z najcięższych i najważniejszych wypraw w historii ludzkości, czy też dla określenia niezwykłej odwagi skazańców, których cierpienia w momencie wylądowania na australijskiej ziemi w Zatoce Botany 19 stycznia 1788 nie tylko się nie skończyły, ale wręcz dopiero rozpoczęły.

Pośród tych więźniów Richard Morgan wyróżniał się nie tylko siłą i determinacją, ale również inteligencją, poczuciem sprawiedliwości, zdrowym rozsądkiem i skwapliwością niesienia pomocy innym. Do cech tych należałoby dodać jeszcze specyficzną, wrodzoną godność własną, która nawet w najpotworniejszych warunkach wskazywała na życie napiętnowane tragediami, które z pewnością załamałyby większość innych ludzi.

W Richardzie Morganie Colleen McCullough stworzyła jednego ze swych najbardziej porywających bohaterów. Widzimy oczami Morgana dwa światy, w których rozgrywa się ta historia – XVIII-wieczny Brystol, gdzie Morgan urodził się i w którym spodziewał się spędzić całe życie, oraz ten należący do skazanego przestępcy, wysłanego w celu zasiedlenia wrogiego, nowego świata.

Na początku książki Richard Morgan jest zadowolonym z życia człowiekiem – żonatym, mającym dziecko, które uwielbia. Potem, powoli, krok po kroku, idylla ta zaczyna się kruszyć, aż w końcu znajduje się w podejrzanym związku z piękną, młodą kobietą, której pozbawiony skrupułów opiekun pragnie zemścić się na Morganie i uratować tym samym swą własną skórę.

Doświadcza bólu wynikłego z utraty najbliższych i strat finansowych, zamknięcia w więzieniu i pod pokładem słynnych galer więziennych, a później okropieństw podróży do Zatoki Botany i na Wyspę Norfolk, na której, wbrew wszelkim przeciwieństwom, znajduje nową miłość i buduje nowe życie.

Historia Richarda Morgana jest prawdziwa, lecz czyniąc z niego centralną postać swej powieści Colleen McCullough stworzyła bohatera, którego żaden czytelnik nie będzie w stanie zapomnieć. Napisała nie tylko frapującą powieść przygodową, ale również porywającą historię miłosną. Równocześnie stworzyła książkę, która zawiera w sobie elementy „Toma Jonesa” oraz „Buntu na Bounty”.

„Bieg Morgana” jest wspaniałą powieścią – pełną dramatyzmu, pasji, elementów historycznych, miłości i nienawiści.

[Zysk i S-ka, 2004]