Ewa Paczoska – Prawdziwy koniec XIX wieku

Pytanie o koniec wieku XIX można uznać za obsesję polskiej kultury. Ma ono związek z symboliczną strukturą zbiorowych wyobrażeń, ale także z doświadczeniem zmiany – najważniejszym składnikiem nowoczesności. Z tych względów warto mieć w pamięci choćby niektóre z wariantów możliwych odpowiedzi na pytanie o koniec wieku XIX, o których mówi ta książka. Dzieli się ona na dwie części. Pierwsza z nich, Początek i koniec, pokazuje zjawiska literackie i kulturowe związane z formami, które przybiera zapis doświadczenia nowoczesnego w końcu XIX wieku i na przełomie stuleci. Patrząc z perspektywy różnych tekstów literackich (polskich i obcych) na te przemiany, autorka pokazuje ich dynamikę, starając się odtworzyć dramatyzm tamtych poszukiwań. Celem części drugiej, Koniec i początek, jest zarysowanie „dalszych ciągów” – czyli rekonstrukcja strategii kulturowych i języków artystycznych krystalizujących się pod koniec XIX w. jako zapowiedź ważnych zjawisk mających swoje odsłony w wieku XX, a także na progu obecnego stulecia. Przedmiotem zainteresowania autorki w ostatnich rozdziałach są gry z dziewiętnastowiecznością charakterystyczne dla prozy ostatnich dekad.   źródło okładki: nota wydawcy