Ewa Toniak – Olbrzymki. Kobiety i socrealizm

Tom autorstwa Ewy Toniak ma charakter interdyscyplinarny. Autorka proponuje wyprawę do epoki socrealizmu, Polski lat 50. oglądanej z perspektywy gender. Analizując różne teksty kultury (dzieła sztuki, utwory literackie, teksty programowe, filmy, kroniki filmowe, fotosy, artykuły i ilustracje w prasie, modę itd.) zastanawia się nad realną i symboliczną obecnością kobiet w sferze publicznej około 1950 roku, sposobami kodyfikacji kobiecego (i męskiego) ciała, wizerunkami (typami) postaci kobiet w sztuce socrealizmu (jak np. alegorie Pracy) i miejscem czy też brakiem miejsca dla kobiecego pożądania w ówczesnej literaturze i sztuce.

Badaczkę interesują odpowiedzi na pytania: dlaczego robotnica jest Innym w pismach kobiecych około 1950 roku, a kobiece ciało i fizjologia lokują się w socrealistycznej sztuce po stronie abjektu, oraz jak wygląda wizualna reorganizacja seksualności i pożądania w sztandarowych obrazach socrealizmu. Tłem rozważań są wizerunki kobiet w sztuce radzieckiej, a także XVIII i XIX-wieczna tradycja malarska.

Szeroko zakrojone badania przynoszą nie tylko nowy i nieznany materiał, ale też jego nową, opartą o kategorię gender, interpretację. Ewa Toniak obserwuje także fascynację minioną epoką w sztuce polskich współczesnych artystek. Analizuje sposoby dekonstrukcji socrealistycznej ikonosfery i patrialchalnych mechanizmów władzy w pracach m.in. Zofii Kulik [„Wszystkie pociski są jednym pociskiem”], Anny Baumgart [„Bobowniczka”, „Prawdziwe”] i Aleksandry Polisiewicz [„Wartopia”]. Szuka śladów socu w sztuce Katarzyny Kozyry [„Łaźnia żeńska i męska”]. Zastanawia się nad przyczynami częstych socrealistycznych zapożyczeń i cytatów w kulturze wizualnej lat 90. XX wieku. „Olbrzymki” są więc także pracą o współczesnej sztuce recyclingu.   źródło opisu: Korporacja Ha!Art, 2008 źródło okładki: http://ha.art.pl/wydawnictwo/katalog-ksiazek/263-e…»