Gernot Böhme – Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego

FILOZOFIA I ESTETYKA PRZYRODY Gernot Bohme Oficyna Naukowa Warszawa 2002200 stronOPIS Ważną, jeśli nie kluczową kategorią ekologicznej estetyki przyrody Bohmego staje się pojęcie mimesis, które nie odnosi się jednak — jak w klasycznym użyciu tego terminu — do naśladowania przez artystę natury w dziele sztuki, lecz do stanu zestrojenia ludzkiej cielesności i jej poruszeń emocjonalnych z charakterami przyrody. Bóhme idzie tu ideowym śladem twórców Szkoły Frankfurckiej, Maxa Horkheimera i Theodora W. Adorna. którzy kategorii tej przypisywali wiodącą rolę w swej filozoficznej krytyce współczesności. Owa formuła komunikowania się człowieka z przyrodą w doświadczeniu mimetycznym ma jednak w filozofii Adorna i Horkheimera — rzecz paradoksalna — dość abstrakcyjny, a po części i spekulatywny charakter. Horkheimer — w nawiązaniu do Benjaminowskiej koncepcji „prawdziwych imion rzeczy” nadanych im w okresie rajskim przez Boga i zapoznanych następnie przez semantyki języków cywilizowanych — będzie apelował o ponowne ich odsłonięcie w aktach mimesis, której naturę opisuje wszakże nie tyle w języku odwołującym się do współczesnej estetyki, ile w terminologii zaczerpniętej z etnografii kultur animistycznych. Bóhme natomiast nie tylko dostarcza współczesnych egzemplifikaeji opisywanych przez siebie wzorów związków mimetycznych człowieka z przyrodą (ogród angielski jako źródło swoistych doznań estetycznych, ale również pewne typy sztuki współczesnej19), lecz pogłębia samą koncepcję munesis o wspomniany wymiar ontyczny, szuka wreszcie sojuszników w koncepcjach pokrewnych, takich jak idea podmiotowości przyrody rozwijana przez Herberta Marcusego czy formuła „przymierza z przyrodą” Ernsta Błocha. Przydaje to jego stanowisku legitymacji histoiyczno-filozoficznych, czyniąc je kolejną artykulacją rozwijającego stopniowo swą tożsamość prądu filozofii współczesnej. SPIS TREŚCIStanisław Czerniak:Gernota Bohmego antropologizacja estetyki VIIFilozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnegoWstęp 3Estetyka przyrody — perspektywa? 12Piękna przyroda i dobra przyroda 291. Piękno jako wskaźnik dobrej przyrody? 29; 2. Cierpienie z powodu społeczeństwa i mieszczańska estetyka przyrody 33; 3. Piękno jako pokarm 38; 4. Estetyka jako część ekologii 41Relacja człowiek-przyroda na przykładzie miasta 461. Preludium 46; 2. Odniesienie do tego, co zewnętrzne 50; 3. Stosunek powierzchowny 52; 4. Stosunek wewnętrzny 61Znaczenie ogrodu angielskiego i jego teoriidla rozwoju ekologicznej estetyki przyrody 661. Ideały przyrody 66; 2. Typy ogrodów 68; 3. Technika przymierza 71; 4. Sztuka w przymierzu z przyrodą 73; 5. Ekologiczna estetyka przyrody 77Aporie naszej relacji do przyrody 811. Rzekome oezywistości 81; 2. Kłasyranc opozycje 84; 3. Utracone oczywistości 89; 4. Stawić czoło problemowi przyroda- 97Czym jest przyroda? Charakter przyrody z punktu widzenia nowożytnej nauki 1. Odwołanie sie do przyrody 100: 2. Co jest przedmiotem nauk przyrodniczych? 104; 3. Charakicry przyrody 107; 4. Charaktery przyrody i współczesna nauka 114; 5. Zakończenie 123 100Ciało: przyroda, która jesteśmy 1. Filozofia przyrody i filozofia ciała 124; 2. Przyroda: byt, którym sami jesteśmy 126; 3. Bycie sobą 129; 4. Być samemu przyroda 131; 5. Zakończenie 141 124Przyroda w epoce możliwościjej technicznej reprodukcji 1. Wprowadzenie 144; 2. Hybris? 147; 3. Przyroda i technika 1514. Przyroda i sztuka 155; 5. Przyroda, którąsami jesteśmy 160; 6. Zakończenie 163 144Sztuczna natura 1651. Wprowadzenie 165; 2. Wytwory techniki i sztuki powinny być takie jak przyroda — powinny być sztuczną przyroda 166; 3. Ani technika, ani sztuka nie są ..sztuczne” 171; 4. Sztuczna natura 174: 5. Sprzeciw wobec sztuczności 178; 6. Opuścić stan natury? 181 Słownik terminologiczny 184Indeks osób 186Indeks pojęć i terminów 190Nota o pierwodrukach 195Nota biograficzna . 197Publikacje Gernta Bóhmego 198 ESTETYKA ANTROPOLOGIA MARCUSE ADORNO Ekofilozofia…   źródło opisu: Oficyna Naukowa 2002 źródło okładki: Oficyna Naukowa 2002