Hugo Gerhard Ströhl – Japońska heraldyka

Japońskie herby rodowe (kamon) już od kilku wieków wabią, inspirują lub najzwyczajniej w świecie zwracają uwagę swoim prostym, a jednocześnie wysublimowanym pięknem, zamkniętym w tylko pozornie sztywnej figurze geometrycznej. Po dziś dzień zaskakują nowoczesną formą i stanowią wdzięczne źródło natchnienia dla plastyków i projektantów symboli graficznych.

Trochę to może dziwić, bo przecież historia japońskich herbów zaczęła się w okresie Heian, czyli mniej więcej w IX-XII wieku. To właśnie wtedy szlachta rodowa wprowadziła zwyczaj umieszczania swoistych znaków rozpoznawczych na ceremonialnym stroju i powozach. Prawdziwe kamon – niewiele różniące się od dzisiejszych ? weszły w użycie w okresie Kamakura, na przełomie XII i XIII wieku. Słowo kamon składa się z dwóch części: ka, czyli ród posiadający długą genealogię i mon, czyli herb lub symbol.

Świat odkrył japońskie herby dopiero w drugiej połowie XIX wieku, gdy Europa zachłystywała się japońską sztuką i kulturą. Lecz tylko jeden człowiek podjął niemały trud, by na podstawie rozproszonych i niejednokrotnie sprzecznych źródeł stworzyć japoński herbarz z prawdziwego zdarzenia. Był to Hugo Gerhard Strohl, autor Nihon mon cho, wydanego w Wiedniu w 1906 roku. Jak każda pionierska praca i ta nie wolna jest od błędów i pewnych niedociągnięć, ale to w niczym nie umniejsza jej niezwykłej i unikalnej dziś wartości.

Książka Strohla ukazała się niemal w ostatniej chwili, aby na użytek przyszłych pokoleń ocalić wiedzę o ginącym świecie japońskiej arystokracji. Choć nieco staroświecka w stylu – co na szczęście udało się zachować w polskim przekładzie ? zawiera encyklopedyczne wiadomości o japońskiej heraldyce.