Jacek Bartyzel – Umierać Ale Powoli

Zasadniczym tematem książki J. Bartyzela Umierać, ale powoli!& O monarchistycznej i katolickiej kontrrewolucji w krajach romańskich 1815-2000 są dzieje myśli konserwatywnej po roku 1815 w Europie łacińskiej, a więc w Hiszpanii, Portugalii, Francji i Włoszech. Autor kreśli sylwetki najważniejszych reprezentantów ideologii kontrrewolucyjnej w tych krajach, omawia ich najważniejsze dzieła, charakteryzuje poglądy. Bohaterami są pisarze, politycy, środowiska w Polsce często zupełnie nie znane, zapomniane albo też ukazywane od lat w sposób jednostronny czy zgoła fałszywy. Otrzymujemy m.in. świetne portrety portugalskich & miguelistów& , Jacindo Candido, Juana Donoso Cortesa, Maurice&’,a Barresa, czy wreszcie środowiska francuskiej & Action Francaise& z Charlesem Maurrasem na czele. Praca Bartyzela jest dziełem bez precedensu w nauce polskiej. Świetnie udokumentowana i napisana, oparta na bardzo bogatym materiale źródłowym, wymagająca nie tylko ogromnej pracy i erudycji, ale także znakomitej orientacji w dziejach europejskiej kultury, polityki, historii jest dziełem zupełnie zasadniczym dla badacza nie tylko dziejów europejskiego konserwatyzmu, ale też dziejów intelektualnych Europy XIX i XX w. Wiele miejsca poświęca również autor obecności myśli kontrrewolucyjnej w kulturze polskiej, pokazując, jak ważnym była ona elementem świadomości kulturalnej polskiego intelektualisty ostatnich dwóch stuleci. Batryzel przekonywująco udowadnia, że, zwłaszcza w pierwszej poł. XX w., wpływy myśli kontrrewolucyjnej na polską politykę, kulturę, a zwłaszcza literaturę były bardzo silne i ważne.