James Douglas Morrison – Władcy i Nowe Stworzenia

Poemat Władcy wydany w 1969 powstawał jeszcze w czasie studiów Morrisona na wydziale filmowym na UCLA w Los Angeles. W rzeczy samej Władcy są raczej zbiorem luźnych poetyckich notatek (pisanych zarówno wierszem jak i prozą poetycką), obserwacji, skupionych wokół tej samej idei, która stanowi o całości. Obok odprysków poezji pojawiają się zatem również eseistycznie skomponowane notatki na temat szamanizmu, teatru, prostytucji w starożytnym Rzymie, systemu prawnego w carskiej Rosji, psychologii tłumu oraz alchemii. Autor często korzysta tu ze specyfiki formy cut up, collage’u, komiksu oraz scenariusza filmowego. Głównym tematem dzieła jest współczesny świat widziany jako nowoczesna „wersja” Sodomy i Gomory; władza obrazu filmowego, zbiorowa manipulacja, chęć zabijania i zaspokajania popędu seksualnego. Stale przewijają się tu metafory psychicznego koła, kamery jako wszechwiedzącego boga, ryb jaskiniowych uwięzionych w łonie, męskich genitalii jako małych twarzy. Autor wiele uwagi poświęca Voyeuryzmowi, dochodząc do wniosku, że ten rodzaj parafilii jest od narodzin wpisany w naturę każdego człowieka, co widoczne jest zwłaszcza u ludzi XX wieku.