Jan Głuszenia – Maria Rodziewiczówna: strażniczka kresowych stanic

Jan Głuszenia pierwsze wydanie książki napisał w 1992 r. Fala listów, jakie otrzymał po jej publikacji, skłoniła go do stworzenia drugiej wersji, uzupełnionej i prostującej popełnione nieścisłości. Archiwum rodzinne pisarki uległo zniszczeniu podczas pożaru jej dworu w 1939 r., stąd też materiałów źródłowych nie ma zbyt wiele, a dodatkowo są rozproszone. Autor starał się dotrzeć do każdego z nich, co nie było łatwym zadaniem.

Swoją opowieść o pisarce autor rozpoczyna od zarysowania sytuacji politycznej, społecznej i rodzinnej chwilę przed jej narodzinami. Jej ojciec, Henryk, pochodził ze szlachty i był właścicielem majątku Pieniuha oraz folwarku Koźlakowice na Litwie. Z żoną Amelią doczekali się trójki dzieci; Maria, urodzona 30 stycznia 1864 r. (urodziny obchodziła 2 lutego), była ostatnia. Za zaangażowanie w pomoc powstańcom styczniowym – przechowywanie broni – ojciec zostaje skazany na kilkuletnią katorgą, a matka na zesłanie. Maria z rodzeństwem trafiają do dziadków ze strony matki. Po ich śmierci opiekę sprawuje ciotka Karolina Skirmunttowa, wielka patriotka, której opowieści na stałe zagościły w myślach małej Marysi.   źródło opisu: Alfa Wero, 1997 źródło okładki: zdjęcie autorskie