Jarosław Iwaszkiewicz – Tatarak i inne opowiadania

Główna bohaterka, doktorowa M., czyli pani Marta – to starzejąca się, niemłoda, a w dodatku nieuleczalnie chora kobieta, której życie jest monotonne i nudne. Od lat jest żoną wiecznie zapracowanego lekarza, który nigdy nie ma dla niej czasu i z którym nic jej nie łączy poza tym, że jest jego żoną. Miłość, uczucie, przywiązanie dawno minęły, a ich miejsce zajęły rutyna i przyzwyczajenie. Któregoś dnia pani Marta poznaje młodego, dwudziestopiecioletniego Bogusława K., z którym spędza kilka uroczych chwil. Pociąga ją w młodzieńcu jego fizyczne piękno, zdrowie i młodość (znamienny rys twórczości autora). Jest nim tak bardzo zafascynowana, że nawet braki w jego wykształceniu nie mają dla niej większego znaczenia. W tych kilku krótkich chwilach, które spędza z Bogusławem, przeżywa drugą młodość, znowu zaczyna czuć się kobietą, znowu odczuwa zainteresowanie sobą. Ale choć młodzieniec fascynuje ją i pociąga, nie jest zaślepiona, potrafi trzeźwo myśleć: „Jedno z nas musi umrzeć” – mówi, zdając sobie sprawę z tego, czym się ten romans może skończyć. Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki jej marzenie się spełnia… W „Tataraku” bowiem, jak w wielu innych utworach tego pisarza (na przykład w „Brzezinie”, „Pannach z Wilka”, „Serenite”), kwestią podstawową jest niemoc bohaterów wobec bezwzględnego i wszechwładnego losu. Śmierć, która zagląda pani Marcie w oczy, nieuchronna i nieznana, sprawia, że na chwilę chce o niej zapomnieć, aby przeżyć jeszcze raz coś wyjątkowego i niepowtarzalnego. Podejmuje dramatyczny wyścig z czasem, by po raz ostatni uszczknąć z życia to, co w nim najlepsze – miłość i akceptację drugiej osoby…