Jerzy Franczak – Szczekaczka

Trzy historye to moja pierwsza książka prozatorska, wygenerowana w okolicach dwudziestego roku życia, opublikowana w heroicznym okresie Ha!artu jako pierwszy tom serii prozatorskiej. Szmermele, pisane mniej więcej w tym samym czasie, opublikowałem trzy lata później w bibliotece „Nowego Wieku”.

Wybrane kawałki z tych zbiorków zostają właśnie – po około dziesięciu latach – wznowione, a raczej: udostępnione w całkiem nowej (cyfrowej) formie. Dekada, która upłynęła od premiery tych książeczek, zdaje mi się małą wiecznością. A jednak, gdy czytam te teksty, rozpoznaję w nich moją ówczesną intencję: podjąć wielkie tematy filozofii, by wydać je nieskrępowanej i nieco krotochwilnej grze.

Tak, nie da się ukryć: nowelki te zostały naznaczone przez swój czas. Odnajduję w nich wyraźne signum temporis: radykalny montaż, samozwrotność, gra intertekstualnych tropów; postmodernistyczne z ducha zluzowanie, przekonanie o wielości równorzędnych narracji, o ogólnej i szczególnej niepoznawalności świata, wobec której możemy jedynie żonglować werbalnymi maskami; koniec historii, zmierzch ideologii, rozproszenie „ja”, etc. etc. Poza tym – śmietnisko stylów, rupieciarnia form. Recenzenci, jak pamiętam, złapali reguły tej gry; wskazywali na kryminał, powieść historyczną i Bildungsroman, Gombrowicza i Viana, Borgesa i Joyce’a, dostojewszczyznę i kieślowszczyznę, romans i kryminał. Ale wielu z nich, wymieniwszy rozpoznane konwencje, zapytywało rezolutnie: czemu to wszystko ma służyć?

Ciśnie się na usta prosta (i wykrętna) odpowiedź: była to gra wstępna albo nawet przedwstępna, próba głosu, testowanie różnych modulacji, od rubasznego rechotu po namiętny szept i krzyk. Ale myślę też, że dokonuje się tu inna praca: oczyszczanie pola, branie w nawias tradycji, poszukiwanie myślowego i egzystencjalnego ciężaru w ogólnej nieważkości. Nie ukrywam, że wszystkie moje pisarskie poszukiwania mają korzenie w tej tekstowej hucpie. Mam nadzieję, że książeczka ta może jeszcze śmieszyć, wzruszać i uczyć, tumanić i przestraszać. Amen.   źródło opisu: http://ha.art.pl/prezentacje/27-proza/2399-jerzy-f…(?) źródło okładki: http://ha.art.pl/prezentacje/27-proza/2399-jerzy-f…»