John Cottingham – Descartes: kartezjańska filozofia umysłu

Na wielką filozofię składają się nie opasłe działa, ale wielkie myśli. Te zaś można najczęściej zawrzeć w prostych sformułowaniach. Muszą one być jednak inspirowane jasnym zrozumieniem tematu i pociągać za sobą doniosłe konsekwencje. Takie streszczenia trafiają się bardzo rzadko. Na szczęście autorom serii WIELCY FILOZOFOWIE – miniatury filozoficzne udało się zrealizować podjęty zamiar bezbłędnie. Miniatury filozoficzne stanowią doskonałe wprowadzenie do filozofii. Oparte są na pomyśle bliskiego powiązania cytatów z komentarzem. Odwołują się wprost do licznych fragmentów podstawowych dzieł filozoficznych, przedstawiają myśl omawianych autorów w konfrontacji z wybranymi stanowiskami oponentów i ukazują historyczne znaczenie wywołanej przez ich spór inspiracji intelektualnej.

Rene Descartes (1596-1650)
Francuski ambasador w Szwecji zażądał od Kartezjusza wyjaśnienia, jak możliwa jest miłość. Pytanie to poleciła mu postawić królowa Krystyna, której wypowiedzi Kartezjusza na ten temat wydały się dość niejasne. W odpowiedzi Kartezjusz sformułował koncepcje równie oryginalną, co dziwną. Namiętności są czymś zasadniczo podobnym do zrozumienia. Rozumienie powstaje w duszy, gdy jakaś myśl jest w pełni uchwytna dla umysłu. Gdy natomiast myśl jest niewyraźna, pochodzi ze zmysłów i wywołuje pragnienie połączenia się z intrygującym przedmiotem. Kartezjusz mógł więc dodać – choć nie postawił kropki nad i – że kochamy tylko tych, których nie rozumiemy do końca, i kochamy ich tylko wtedy, gdy zaangażowana jest nie nasza dusza, ale też niezdarnie dążące do zrozumienia ciało.   źródło opisu: Amber, 1998 źródło okładki: Zdjęcie autorskie