Léon Chertok – Między wiedzą a niewiedzą. Studium hipnozy

„Użyteczność środków psychologicznych dla uśmierzenia bólu dawno już została potwierdzona. Początkowo tego rodzaju oddziaływań można by doszukiwać się w praktykach magicznych dziś jeszcze spotykanych w niektórych grupach etnicznych. Starożytność i średniowiecze znały również podobne sposoby leczenia.
W swoim omówieniu skoncentruję się na historii prób usuwania bólu bez udziału środków chemicznych, podejmowanych od końca XVIII wieku, tj. od czasu, gdy stały się one przedmiotem badań eksperymentalnych i opracowań teoretycznych w ramach teorii magnetyzmu zwierzęcego. Następcy Mesmera doszli do wniosku, że sen magnetyczny mógł rzeczywiście uśmierzać bądź całkowicie usuwać ból. Tak więc przez ponad pół wieku problem znieczulenia (pod hipnozą) pozostawał ściśle powiązany ze sporną kwestią istnienia bądź nieistnienia fluidu (…)”   źródło opisu: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1989 (fragment 1-s…(?) źródło okładki: zdjęcie autorskie