Leon Cyboran – Klasyczna joga indyjska. „Jogasutry” przypisywane Patańdżalemu i „Jogabhaszja” czyli komentarz do „Jogasutr” przypisywany Wjasie

Przekład „Jogasutr” i „Jogabhaszji”, zamierzony przez tłumacza jako praca habilitacyjna na wydziale filologii indyjskiej Uniwersytetu Warszawskiego, był już prawie ukończony w 1971 r. Jednakże – w związku z rozpoczęciem pracy dydaktycznej w Akademii Teologii Katolickiej [w 1972 r.] i na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim [w 1973 r.], który miał być nowym miejscem habilitacji – Leon Cyboran zdecydował się napisać inną, ściśle filozoficzną, pracę habilitacyjną. Natomiast przekład „Jogasutr” i „Jogabhaszji” zamierzał wydać w następnej kolejności. Niestety. tragiczny dzień 3.06.1977 r. nie pozwolił mu ukończyć i opublikować bogatego dorobku wieloletniej pracy naukowej. Swój poważny wkład w badania nad filozofią indyjską zdążył tylko w niewielkiej części ogłosić drukiem. Tym samym nauka polska poniosła niepowetowaną stratę.
[…]
Jako posłowie zdecydowano się zamieścić pracę doktorską Leona Cyborana pt. „Filozofia jogi. Próba nowej interpretacji”, opublikowana przez PWN, Warszawa 1973 – książkę dawno już wyczerpaną. Do niej odsyła się czytelnika po wszystkie podstawowe wiadomości o tekstach, sanskrycie filozoficznym, jodzie, filozofii indyjskiej itd. Stanowi ona również nieodzowną pomoc przy lekturze tekstu, objaśniając i analizując wiele pojęć i złożonych zagadnień filozoficznych.

Z Przedmowy Wiesława Kowalewicza

SPIS TREŚCI:

Przedmowa
Wartość fonetyczna znaków transkrypcyjnych
Wykaz skrótów
Oznaczenia edytorskie

WSTĘP. JOGA KLASYCZNA. FILOZOFIA I PRAKTYKA
Joga z różnych punktów widzenia
Joga klasyczna
Definicja jogi
Zjawiska świadomościowe
1. Poznanie prawdziwe
2. Błędne poznawanie
a. Niewiedza
b. Świadomość „jestem”
c. Pragnienie
d. Awersja
e. Przyzwyczajenie
3. Fantazjowanie
4. Sen głęboki
5. Przypomnienia
Praktyka

„JOGASUTRY” PRZYPISYWANE PATAŃDŻALEMU I „JOGABHASZJA”, CZYLI KOMENTARZ DO „JOGASUTR” PRZYPISYWANY WJASIE
Księga pierwsza – O samadhi, czyli skupieniu
Księga druga – O sadhanie, czyli ścieżce jogi
Księga trzecia – O wibhuti, czyli nadludzkich mocach
Księga czwarta – O kajwalii, czyli absolutnej wolności (jedyności)
PRZYPISY
Do księgi pierwszej
Do księgi drugiej
Do księgi trzeciej
Do księgi czwartej

„WIWARNA”, CZYLI OBJAŚNIENIE „JOGASUTR” I „JOGABHASZJI”

POSŁOWIE
FILOZOFIA JOGI. PRÓBA NOWEJ INTERPRETACJI
Przedmowa
CZĘŚĆ WSTĘPNA
1. „Jogasutry” – najstarszy traktat jogi
Co znaczy joga?
Co „joga” oznacza?
Joga jako system filozoficzny
Co to są sutry?
„Jogasutry”
2. Autorstwo i datowanie „Jogasutr”
Autorstwo
Złożoność czy jednolitość tekstu?
Datowanie
Bibliografia
3. Stosunek „Jogasutr” do sankjhi
Sankhja przedklasyczna
„Sankhjakarika”
4. Trudności językowe
Sanskryt
Sanskryt filozoficzny
Budowa i język „Jogasutr”
Trudności transponowania
5. Komentarze do „Jogasutr”
6. Metoda badania
CZĘŚĆ PROBLEMOWA
1. Cechy wspólne z myślą ogólnoindyjską
Źródła cech wspólnych
Kriyavadin
Reinkarnacja
Ewolucja duchowa
Wyzwolenie
Cel praktyczny
Joga
Astika
Sesvaravadin
Satkaryavadin
2. Podział rzeczywistości na podmiot i przedmiot
Podział „całości” na „dwójkę”
Podmiot i przedmiot świadomości
Przekształcanie się świadomości
Stopnie rzeczywistości „przedmiotowej”
Poznanie prawdy
Guny
„Prakriti” w „Jogasutrach”
3. Byt podmiotowy
Purusza jako byt
„Widz” istotny i „widz” zjawiskowy
Czy purusza jest jeden, czy liczny?
Refleksje, wnioski
Przypisy

O ETYCE INDYJSKIEJ [SZKIC SYNTETYCZNY]

SŁOWNIK TERMINÓW Z INDEKSEM

Przełożył z sanskrytu, opatrzył przypisami,
napisał wstęp i posłowie oraz ułożył słownik terminów
LEON CYBORAN   źródło opisu: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986 źródło okładki: zdjęcie autorskie