Luigi Pareyson – Estetyka. Teoria formatywności

(…) prezentowana praca zgłębia temat, proponując w miejsce estetyki opartej na teorii intuicji i ekspresji estetykę produkcji i formatywności. (…) Chociaż nie jest to eleganckie, to przynajmniej z dwóch powodów wolałem, żeby ta teoria nazywała się „estetyką formatywności” niż „estetyką formy”. Przede wszystkim dlatego, że termin „forma” ze względu na wielość znaczeń okazuje się niejasny i istnieje ryzyko, że zostanie zrozumiany jako proste przeciwieństwo „materii” lub „treści”, wywołując vexata quaestio formalizmu i realizmu, podczas gdy tutaj chodzi o formę jako organizm żyjący własnym życiem, posiadający własne wewnętrzne prawodawstwo, o całość niepowtarzalną w wyjątkowości, niezależną w swojej autonomii, przykładową w wartości, zamkniętą i otwartą zarazem w swojej określoności, zawierającej w sobie nieskończoność. Forma to całość doskonała w harmonii i jedności swego prawa koherencji, cała we wzajemnej adekwatności części i całości. Drugim powodem jest to, że szybko wychodzi tu na jaw dynamiczny charakter formy, dla której istotne jest bycie rezultatem, a nawet osiągnięciem „procesu” formowania, ponieważ formy nie można postrzegać jako takiej, jeśli nie uchwyci się jej w akcie konkluzji i zarazem inkluzji, w ruchu wytwarzania, gdzie się zaczyna i gdzie osiąga swój kres.   źródło opisu: universitas źródło okładki: Zdjęcie autorskie