Maciej Wróblewski – O kondycji człowieka w polskiej literaturze najnowszej

Monografia zbiorowa O kondycji człowieka w polskiej literaturze
najnowszej pod redakcją Damiana Kaji i Macieja Wróblewskiego jest owocem
namysłu literaturoznawców z różnych ośrodków uniwersyteckich nad
kategorią „kondycji człowieka” w odniesieniu do najnowszej literatury
polskiej. Kategoria ta, rozwinięta w dziele Helmutha Plessnera
(1892–1985), dziś już nieco zapomnianego dwudziestowiecznego
niemieckiego myśliciela, jednego z twórców antropologii filozoficznej,
pozwala badaczowi literatury odkrywać i analizować w tekstach obrazy
człowieka jako istoty o ekscentrycznej postaci. Pojęcie
ekscentryczności, wedle Plessnera, stanowi poręczne narzędzie opisu
naszej działalności, w tym także sztuki.

Za sprawą cielesności potrafimy przeżywać siebie, lokować się w
określonej przestrzeni, a zarazem wobec siebie się dystansować. Plessner
określa ten charakterystyczny jedynie dla istoty ludzkiej stan
„ekscentryczną pozycjonalnością” lub „pozycją ekscentryczną”. Kondycja
człowieka, będąc kategorią o filozoficznej proweniencji, może mieć
zastosowanie w praktyce badawczej odniesionej do tekstu. O ile Plessner
pisał o człowieku w kontekście antropologii, o tyle literaturoznawca
poszukiwać może za pomocą „kondycji człowieka” klucza do deskrypcji, a
na dalszym etapie procedur analityczno-interpretacyjnych do zrozumienia
mechanizmów konstruowania „tekstowego człowieka” w utworach polskiej
literatury najnowszej.
  źródło opisu: Matras źródło okładki: Matras