Martin Heidegger – Objaśnienia do poezji Hölderlina

Niniejsze objaśnienia nie roszczą sobie pretensji do miana przyczynków na temat badań historycznoliterackich i estetycznych. Wynikają one z konieczności myślenia.
Publikowane dotychczas rozproszone próby objaśnienia kilku poematów Hölderlina zostały tu zebrane w niezmienionej postaci.
Objaśnienia te przynależą do dialogu myśli z tworzeniem poezji, którego dziejowej wyjątkowości niepodobna nigdy dowieść w aspekcie historycznoliterackim – można jednak wskazać na nią przez myślący dialog.
Do dzisiaj nie wiemy, czym naprawdę, mimo nadanych im mian „elegia” i „hymn”, są wiersze Hölderlina. Jawią się niczym nie mająca świątyni szkatuła poezji. W zgiełku „mów niepoetyckich” wiersze są niby zawieszony w przestrzeni dzwon, którego brzmienie ulega rozstrojeniu pod wpływem bodaj lekkich płatków śniegu. I może właśnie dlatego w wersach pochodzących z późniejszego okresu Hölderlin wypowiada słowa, które brzmią, jak proza, a jednak, jak prawie żadne inne, są poezją.
Być może wszelkie objaśnianie takich wierszy jest śniegiem opadłym na dzwon. Niezależnie od tego, ile objaśnienie zdolne jest sprawić, zawsze można o nim powiedzieć,co następuje: aby czysta poezja w wierszu była odrobinę przejrzystsza, objaśniająca mowa musi za każdym razem rozbić się o siebie i przedmiot swych usiłowań. Mając na względzie poezję, objaśnienie wiersza musi dążyć do tego, by stać się zbędnym. Ostatni, ale tez najtrudniejszy krok każdej wykładni polega na usunięciu się w cień z objaśnieniami wobec czystego istnienia wiersza. Wiersz – rządzący się wówczas własnymi prawami – sam bezpośrednio wniesie światło do innych wierszy. Toteż przy powtórnej lekturze będziemy mogli sądzić, że zawsze rozumieliśmy je właśnie w taki sposób. Byłoby dobrze, gdybyśmy tak sądzili.   źródło opisu: Wydawnictwo KR, 2004 źródło okładki: Zdjęcie autorskie