Rafał Moczkodan – Omawiacze Laurkodawcy publicyści i krytycy. Krytyka literacka na łamach wiadomości w latach 1946-1956

W dotychczasowym piśmiennictwie na temat Drugiej Emigracji brak prac o ambicjach syntetyzujących dotyczących krytyki literackiej. Dominują studia poświęcone poszczególnym krytykom, ich zapatrywaniom, zainteresowaniom, sympatiom i antypatiom literackim. Dr Rafał Moczkodan jako pierwszy próbuje ogarnąć emigracyjne piśmiennictwo krytycznoliterackie szerzej, co nie znaczy, że bez pewnych ograniczeń. Stanąwszy w obliczu ogromu materiału, musiał zdecydować się na radykalną selekcję. Wybrał „Wiadomości”, jako najważniejszy tygodnik literacki emigracji, ramy czasowe zamknął w granicach 1946–56 i – choć ta końcowa cezura z punktu widzenia logiki rozwoju literatury emigracyjnej może budzić wątpliwości – takie ograniczenie materiału było z pewnością decyzją słuszną. Dzięki niemu Moczkodan mógł stworzyć syntezę pewnej całości – krytycznoliterackiego piśmiennictwa londyńskiego pierwszego powojennego okresu polskiej emigracji niepodległościowej. W tym rozumieniu praca ma charakter pionierski.Z recenzji dra hab. Wacława Lewandowskiego, prof. UMK Lektura monografii Rafała Moczkodana jest wielowątkowa. Historycznoliteracka, kiedy autor dokonuje rekonstrukcji stanowiska polskiej emigracji wobec pisarzy z kanonu lekturowego (Mickiewicz, Sienkiewicz, Prus, Żeromski i inni), kiedy odnotowuje reakcję pisma na twórczość powstającą na emigracji i w kraju, kiedy wreszcie punktuje „polonocentryczny” stosunek do literatury powstającej na Zachodzie; kulturologiczna (z zakresu kultury literackiej, rozumianej jako system produkcji, dystrybucji i reemisji znaczeń), kiedy badacz pokazuje funkcjonowanie pisma w systemie instytucji życia literackiego emigracji oraz w kontekście środowiskowych napięć, nacisków i samozwrotności polityki redakcyjnej pisma; historyczno-polityczna, kiedy oceny kultury (również literackiej) przekłada na system światopoglądowo-ideowy polskiej emigracji niepodległościowej po II wojnie światowej. To wszystko są ważne i konieczne problemy.Z recenzji prof. dra hab. Mariana Kisiela   źródło opisu: Matras źródło okładki: Matras