Robert Ciupa Bogusław Tracz – Marzenia z betonu

Chyba nie ma w dziejach PRL okresu bardziej gloryfikowanego i obrosłego mitami, niż dekada lat siedemdziesiątych. Nawet dziś, ćwierć wieku po upadku komunizmu, wielu wciąż z sentymentem wspomina okres, kiedy na stanowisku przywódcy patii komunistycznej zasiadał Edward Gierek, a PZPR w województwie katowickim przewodził Zdzisław Grudzień. Najnowszy album, którego wydawcą jest Instytut Pamięci Narodowej – Oddział w Katowicach, jest autorską próbą zmierzenia się z rzeczywistością lat siedemdziesiątym na obszarze najbardziej uprzemysłowionej i zurbanizowanej części dawnego województwa katowickiego. Intencją autorów było zaprezentowanie możliwie różnorodnej gamy problemów i zagadnień, które składały się na szeroko pojmowaną codzienność.
Nowoczesny skład i szata graficzna książki to zasługa dr Zofii Oslislo-Piekarskiej z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W albumie wykorzystano fotografie i materiały graficzne ze zbiorów: Archiwum Dziennika Zachodniego, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Fundacji im. Zofii Rydet, Muzeum Miasta Mysłowice, Muzeum w Gliwicach, Muzeum w Tarnowskich Górach, Ośrodka Karta, Polskiej Agencji Fotografów Forum, Muzeum Miejskiego w Zabrzu oraz Jana Morka. Większości z nich była prezentowana od 30 listopada 2012 do 18 maja 2013 r. w Muzeum w Gliwicach na wystawie pt. „Marzenia (z) betonu”, przygotowanej wspólnie przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach i Muzeum w Gliwicach. Jej autorami byli również Robert Ciupa i Bogusław Tracz. Publikacja przynosi wiele, dotychczas nieprezentowanych lub przez lata zapomnianych fotografii, które przenoszą czytelnika w czasy, kiedy Polska zmierzała w stronę „socjalistycznego państwa dobrobytu”, co zakończyło się największym i najdłuższym kryzysem społeczno-gospodarczym w powojennym półwieczu. Prawie każde zdjęcie zostało opatrzone cytatem ze źródeł lub z prasy codziennej z epoki. Fotografie pogrupowano w dwadzieścia pięć bloków tematycznych, a każdy z nich poprzedzono stosownym komentarzem. Wielbiciele filmów Barei i rzeczywistości PRL rozumianej jako „najweselszy barak w obozie” będą jednak zawiedzeni. Album nie tylko bezwzględnie obnaża absurdy tamtych czasów, ale również bezlitośnie przybliża nieludzkie oblicze codzienności w państwie tzw. realnego socjalizmu, często pomijane w tego rodzaju publikacjach.   źródło opisu: Instytut Pamięci Narodowej źródło okładki: zdjęcie autorskie