Stanisław Rembek – Ballada o wzgardliwym wisielcu oraz dwie gawędy styczniowe : wraz z albumem fotosów z filmu 'Szwadron’ i posł. Juliusza Machulskiego

„Po raz pierwszy zetknąłem się z nazwiskiem Stanisława Rembeka latem 1977 roku, gdy w zamojskiej księgarni wpadła mi w rękę książka „Ballada o wzgardliwym wisielcu.”…
Po lekturze kilku stron wiedziałem już, że od książki się nie oderwę. Natychmiast ją kupiłem i kiedy przeczytałem, zrozumiałem dwie rzeczy. Po pierwsze, że trzeba z tego zrobić film! Nigdy nie zapomnę gęsiej skóry, która towarzyszyła mi przez całą lekturę, a zwłaszcza przy dwóch scenach: egzekucji młodziutkiego powstańczego kuriera Symchy i szarży rosyjskich dragonów na czworobok polskich kosynierów. Pewnie to właśnie te dwie sceny zadecydowały, że zakochałem się w tej książce.
Nigdy nie czytałem lepszej polskiej prozy historycznej niż opowiadania „Przekazana sztafeta” oraz „Igła wojewody”.
Zobaczyłem w nich niezwykłe obrazy filmowe, ale przede wszystkim urzekła mnie perspektywa, z jakiej Rembek patrzył na jedno z boleśniejszych i tak naprawdę najmniej znanych naszych narodowych powstań. Powstanie Styczniowe, widziane oczami oficera pacyfikującej je armii carskiej! Młodego Rosjanina, który nie tylko rozumie swoich wrogów, ale jednocześnie im współczuje – takich bohaterów chciałem oglądać na ekranie, takich idących pod prąd oklepanym przyzwyczajeniom dociekań szukam jako widz w filmach historycznych. Byłem wówczas po trzecim roku reżyserii filmowej w Łodzi i zdawałem sobie sprawę, że sporo czasu upłynie, zanim sam będę mógł zrobić ten film, wiedziałem jednak, że jeśli nikt mnie nie uprzedzi – zrobię wszystko, by go nakręcić..”
Na motywach tej książki Juliusz Machulski nakręcił film „Szwadron”.