Teresa Wontor-Cichy – Więzieni za wiarę. Świadkowie Jehowy w KL Auschwitz

Do tej pory Świadkowie Jehowy nie byli tematem oddzielnego opracowania w literaturze dotyczącej historii KL Auschwitz. Powodem tego była niewielka ilość zachowanych dokumentów, potwierdzających ich pobyt w obozie, jak również skromna ilość wspomnień czy relacji. Prócz tego stosunkowo niewielka liczba więźniów kategorii IBV (Internationale Bibelforscher-Vereinigung: Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Pisma Świętego), w jakiej rejestrowano w nazistowskich obozach koncentracyjnych Świadków Jehowy, powodowała, że Świadkowie Jehowy ujmowani byli anonimowo, jako jedna z kategorii więźniarskich w wielotysięcznej społeczności więźniów.

Niniejsza pozycja jest pierwszą próbą syntetycznego ujęcia tematu poświęconego Świadkom Jehowy w KL Auschwitz. Chociaż brak kompletnej dokumentacji uniemożliwia ustalenie dokładnej liczby osób tego wyznania deportowanych do KL Auschwitz, to jednak będąca wynikiem żmudnych poszukiwań praca pozwala stwierdzić, że sięgała ona w różnych okresach istnienia obozu od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu osób, a w ciągu blisko pięciu lat istnienia obozu osadzono w nim co najmniej 387 Świadków Jehowy. Do opracowania dołączono imienne wykazy ilustrujące los blisko 230 więźniarek i więźniów IBV, sporządzone na podstawie przechowywanych w muzealnym archiwum dokumentów, ankiet i relacji wypełnianych przez byłych więźniów bądź informacji uzyskanych od ich rodzin. Towarzyszą im obozowe fotografie 130 więźniów, świadków Jehowy, zaliczonych w obozie do kategorii IBV. Zajmujące blisko połowę objętości pracy aneksy obejmują relacje i wspomnienia Świadków Jehowy, byłych więźniów obozu oraz związane z nimi dokumenty i zdjęcia z archiwów rodzinnych i muzealnych. Książka ukazała się w grudniu 2003 r. nakładem Muzeum Auschwitz-Birkenau; autor – Teresa Wontor-Cichy – jest historykiem działu historyczno-badawczego Muzeum Auschwitz-Birkenau.