Tom Holland – Perski ogień: Pierwsze starcie Wschodu z Zachodem

Dwa i pół tysiąca lat temu Wschód i Zachód po raz pierwszy stanęły do walki. Na początku V wieku p.n.e. globalne supermocarstwo postanowiło zaprowadzić prawo i porządek w dwóch państwach, które uznało za gniazda terroryzmu. Owym supermocarstwem była Persja, której królowie stworzyli pierwsze światowe imperium, o nieograniczonych ambicjach i niewyczerpanych zasobach złota i ludzi. Terrorystami były Ateny i Sparta, odległe miasta położone w biednej, górzystej okolicy na końcu świata – w Grecji. Opowieść o tym, jak ich obywatele stawili czoło najpotężniejszemu człowiekowi na ziemi i pokonali go, rozpala wyobraźnię już od pierwszych stron. Szarża Ateńczyków pod Maratonem; Kserkses, król królów, przejeżdżający w rydwanie po moście z łodzi łączącym Azję i Europę; heroiczny opór Spartan pod Termopilami – te epizody stały się symbolami.

„Perski ogień” porywa opisem nie tylko wielkiej wojny, ale również całej barwnej panoramy Wschodu i Zachodu. Od kapłanów służących w świątyniach Babilonu po spartańską tajną policję; od perskiego zamiłowania do ogrodów po grecką słabość do prostytutek; od Dariusza, mordercy, uzurpatora i geniusza politycznego, po Temistoklesa, człowieka, który ocalił Zachód – Tom Holland, autor książki „Juliusz Cezar kontra Rzym”, uhonorowanej w roku 2005 The Hessell-Tiltman Prize, najbardziej prestiżową nagrodą dla literatury historycznej w Wielkiej Brytanii, ożywia starożytne wydarzenia z pasją, pozwalając przemawiać samym ich uczestnikom.

Co było przyczyną konfliktu? Jak Persja z zacofanej prowincji stała się imperium rządzącym niemal całym znanym światem? Jak doszło do tego, że cała machina wojenna Persji wyruszyła przeciwko tak mało znaczącemu przeciwnikowi? I jak doszło do tego, że ostatecznie została pokonana? Odpowiedzi układają się w dramatyczną, tętniącą życiem historię zderzenia cywilizacji, starożytnego starcia autokracji z demokracją – aktualnego i dziś.