Wiera Krasowska – Niżyński

Wacław Niżyński, syn pary polskich tancerzy występujących w ówczesnym cesarstwie rosyjskim, urodził się w 1890 r. w Kijowie. Był wychowankiem petersburskiej szkoły baletowej, mając za nauczycieli i mistrzów Legata i Obuchowa, Cechettiego i Fokina, a potem za partnerki w cesarskim Teatrze Maryjskim takie gwiazdy światowego baletu, jak Anna Pawłowa, Tamara Karsawina, Matylda Krzesińska czy siostra Bronisława Niżyńska. Od 1909 roku był pierwszym tancerzem zespołu Diagilewa, który w maju otworzył w paryskim Théâtre du Châtelet pierwszy sezon słynnych „Ballets Russes”. W kolejnych sezonach rosyjskich Niżyński tańczył w „Pawilonie Armidy” i „Sylfidach” w choreografii Fokina, w „Karnawale” Schumanna, „Szeherezadzie” Rimskiego-Korsakowa, „Pietruszce” Strawińskiego, przygotowywał własne balety, jak „Popołudnie Fauna” i „Święto wiosny” do muzyki Strawińskiego. Występował również z zespołem Diagilewa w Londynie, w Berlinie, w Monte Carlo, Wiedniu, odbył tournée amerykańskie. Był zaprzyjaźniony z wybitnymi kompozytorami (Strawiński, Ravel), opiewany przez poetów i malarzy (Mallarmé, Cocteau, Sierow, Bakst). W 1913 r. zaślubił w Buenos Aires węgierską tancerkę Romolę Pulszky, co stało się przyczyną rozstania z Diagilewem i zespołem. Nieudane próby własnych imprez baletowych, bezczynne lata I wojny światowej, izolacja artystyczna i psychiczna doprowadziły artystę w grudniu 1917 roku do nieodwracalnej choroby umysłowej. Zmarł w 1950 r. w Londynie.   źródło opisu: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978. źródło okładki: zdjęcie autorskie