Włodzimierz Kłaczyński – Popielec

„Popielec”, powieść kultowa. Napisał kiedyś Henryk Bereza w „Twórczości”, iż wobec Józusia Garstki, Maciek Chełmicki z „Popiołu i diamentu” Andrzejewskiego jest „skrzywdzoną przez życie dzieciną”. Utrafił tym zdaniem w sedno.
Gdzieś na Podkarpaciu jest wioska zapadła w górach i lasach, daleka od świata. Życie toczy się w niej tak, jak toczyło się od wieków, pomimo zmagań wojennych gdzieś tam w oddali. ale wojna dociera i tutaj i wprowadza swoje prawa a raczej bezprawie. Nikt już teraz nie ma złudzeń co do losu, jaki gotują ludziom Niemcy. „Zabijesz świnię – mówi jeden z bohaterów powieści – i kara śmierci. Łeb za łeb.” „Przechowasz Żyda, to ciebie zastrzelą, żonę i dzieci zastrzelą, chałupę spalą…”.
Króciutko treść tej książki można określić: życie codzienne na wsi w czasie okupacji i po wyzwoleniu. „Gdyby jednak o to chodziło, nie czytałoby się tej książki z taką zachłannością” – pisze Zbigniew Krempf, rzeszowski pisarz i dziennikarz. Gdyby tylko o to chodziło, nie zająłby się tą książką Ryszard Ber, reżyser filmowy, i nie znalazłyby się pieniądze na dziewięcioodcinkowy serial, w którego produkcji wzięło udział sześćdziesięciu aktorów i dwustu „naturszczyków”, nie utrwalono by prawie skansenowego krajobrazu wsi Wesoła i szeregu szczegółów krajobrazowych w innych wsiach Pogórza Dynowskiego.

Płacąc, władza nie spodziewała się na co wydaje pieniądze. Na temat serialu i książki, po jego emisji wybuchła polemika w prasie. „Błędna wieś na księżycu” – złościł się jakiś ludowiec z Marszałkowskiej. „Ręce precz od Półpanka” – oponował jego przeciwnik. „Buty na okładce” – wydziwiała jakaś recenzentka, ale zanim doszło do emisji, serial był dwa lata „półkownikiem”. Dopiero nagroda w Chianciano Terme zmusiła władze telewizji do jednorazowej emisji. I zaraz „Złoty Ekran”, i nagroda prezesa TV. A po tym milczenie do dzisiaj. Co tkwi w treści książki, co przeniosło się na ekran i co porusza negatywne uczucia każdej władzy, jaką by nie była?
Książka jednak tkwi w świadomości twórców i „obrabiaczy usługowych” literatury, bo ostatnio wspomniano o „Popielcu” przy okazji wydania przez „Znak” książki nagrodzonej „Nike” Władysława Myśliwskiego. Na skrzydełkach tej książki gorliwy redaktor włącza do osiągnięć giganta literatury i „Popielec”. Nikt się nie zżyma…   źródło opisu: okładka źródło okładki: debiccy.pl