Włodzimierz Pawluczuk – Żywioł i forma: Wstęp do badań empirycznych nad kulturą współczesną

Zasadnicze problemy osobowości i kultury dają się sprowadzić do problemu czasu. Człowiek istnieje w czasie, jest skazany na przemijanie, na nieustanne schodzenie jego czynów i myśli ze sceny teraźniejszości w przeszłość. A jednocześnie osobowość ludzka jest w jakimś stopniu zaprzeczeniem czasu. To, co stanowi o naszym człowieczeństwie, nasze świadome samego siebie życie psychiczne istnieje na przekór czasowi. Istnieje ono o tyle, o ile istnieje to, co – ontologicznie rzecz biorąc – stało się niebytem: nasza przeszłość zakodowana w pamięci, a także to, co jest innym niebytem – przyszłość zawarta w naszych celach, planach, marzeniach. Poszczególne elementy kultury, jak mit, sztuka, filozofia, religia – dają się zrozumieć jako próba przeciwdziałania destruktywnej naturze czasu, jako poszukiwanie rzeczywistości nie ulegającej przemijaniu i sposobów kontaktu człowieka z tą rzeczywistością.   źródło opisu: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978 źródło okładki: Zdjęcie autorskie