Zygmunt Krasiński – Nie-Boska komedia, Irydion

Nie-Boska komedia ukazała się w roku 1835, wpisując się w krąg powszechnie znanych i dyskutowanych arcydzieł popowstaniowego dramatu romantycznego. Coraz wyraźniej zarysowujące się w ówczesnej Europie konflikty społeczne oraz nurtujące Krasińskiego przemyślenia, lęki i obsesje znalazły swój wyraz właśnie w tym dramacie. Dzieło to, w pierwotnej wersji zatytułowane Mąż, nawiązuje do słynnego utworu Dantego. Podobnie jak główny bohater arcydzieła włoskiego poety przemierza szlak wiodący przez piekło, czyściec i raj, tak i hrabia Henryk odbywa swą wędrówkę po świecie ziemskim, podróżując w nocnych ciemnościach po obozie rewolucjonistów. Jednak o ile ten pierwszy podąża za kolejnymi przewodnikami, by wyzwolić się z grzechów i dotrzeć przed oblicze samego Boga, o tyle arystokrata, prowadzony przez Przechrztę, ujrzy jedynie samo zło i sam nie dostąpi odkupienia.