Anna Kałuża – Wielkie wygrane. Wspólne sprawy poezji, krytyki i estetyki

Najistotniejsze dla mnie w kontekście modelu dynamiki wartości, opisanego przez Herrnstein Smith, jest zwrócenie uwagi na to, że wysoka ocena dzieła literackiego, jego kanoniczna pozycja nie wynika z istnienia tzw. obiektywnych, uniwersalnych wartości, jest natomiast rezultatem ostrej selekcji i nierównej relacji różnych podmiotów w świecie, którego podziały wcale nie przypominają towarzyskiej konwersacji i oparte są na władzy jednych wartości nad innymi. Przyjęcie stanowiska, które zakłada, że lektura krytyka odbywa się w miłej atmosferze partnerskiego dialogu, bezinteresownie rozumiejącego aktu, intymnego spotkania krytyka i autora, może więc wydać się eskapistycznym gestem, ignoruje bowiem cały złożony układ społeczno-kulturowy, w którym działają teksty. Stawką myślenia krytycznego byłoby zatem takie przeformułowanie zadań krytyki dotyczących wartościowania, które unikając normatywności, nie wycofałoby ich w sferę zakamuflowanej i niejawnej oceny, uchylającej się od odpowiedzialności za to, że pewnym tekstom (konwencjom, wartościom) daje się szansę przeżycia, a innym się ją odbiera.(Fragment książki „Wielkie wygrane. Wspólne sprawy poezji, krytyki i estetyki”, IM 2011).Anna KałużaKrytyk literacki, zajmuje się współczesną polską poezją, pracuje w Zakładzie Literatury Współczesnej Instytutu Nauk o Literaturze Uniwersytetu Śląskiego, autorka książek: „Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej” (Kraków 2008), „Bumerang. Szkice o poezji polskiej przełomu XX i XXI wieku” (Wrocław 2010). Współredagowała z Martą Cuber dział literatury w „Tekstyliach bis. Słowniku młodej polskiej kultury” (Kraków 2007), z Grzegorzem Jankowiczem „Rodzinną Europę. Pięć minut później” (Kraków 2011) oraz z Aliną Świeściak „Interpretować dalej. Najważniejsze polskie książki poetyckie 1945–1989” (Kraków 2011).W Instytucie Mikołowskim wydała „Wielkie wygrane. Wspólne sprawy poezji, krytyki i estetyki” (2011).   źródło opisu: Matras źródło okładki: Matras