Bartłomiej Noszczak – Niebezpieczna wolność. "Uczeń Polski" (1979-1989). Fakty, wspomnienia, dokumenty

W literaturze o drugim obiegu wydawniczym nadal brakuje solidnego opracowania na temat fenomenu niezależnej prasy młodzieżowej, czy też precyzyjniej – uczniowskiej. Lukę tę wypełnia w pewnym stopniu niniejszy tom, zawierający fakty, wspomnienia i dokumenty związane z historią pisma „Uczeń Polski”. W latach 1979-1989 redagowali je samodzielnie warszawscy licealiści, którzy po wejściu w dorosłość przekazywali to zadanie młodszym kolegom na zasadzie swoistej sukcesji. Dla wielu z nich praca w redakcji była pierwszym doświadczeniem związanym z działalnością antysystemową – „przedszkolem” wdrażającym do aktywności w tzw. dorosłej opozycji. „Uczeń Polski” poruszał tematykę życia szkolnego, odkłamywał historię, recenzował i korygował podręczniki. nastoletni redaktorzy komentowali też wydarzenia polityczne i społeczne, publikowali wiersze oraz wywiady. Pismo było pierwszym ogólnopolskim periodykiem prasy podziemnej wydawanym przez uczniów i do uczniów skierowanym. W 1981 r. stało się oficjalnym tytułem Federacji Młodzieży Szkolnej. Opublikowane w tej książce wspomnienia twórców i współpracowników „Ucznia Polskiego” pokazują nie tylko jego redakcyjną kuchnię, lecz także codzienność nastolatków w ostatniej dekadzie PRL. Obraz całości dopełniają dokumenty SB, które pozwalają poznać czasem groźne, czasem groteskowe działania resortu wobec małoletnich opozycjonistów. Ta książka potwierdza, że żadnej z ekip komunistycznej władzy nie powiódł się do końca eksperyment wtłoczenia młodych Polaków w peerelowskie ramy życia politycznego, społecznego i kulturalnego.   źródło opisu: Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2013 źródło okładki: Zdjęcie autorskie