Krzysztof Mudyń – Zdarza się, że myślimy…

We współczesnej psychologii nie neguje się tezy, że zachowanie człowieka należy rozpatrywać w ścisłym związku z jego otoczeniem. Zwykle jednak otoczenie bywa rozumiane zbyt wąsko, tj. jako środowisko społeczne i ewentualnie te elementy środowiska fizycznego, z którym jednostka wchodzi w bezpośredni i łatwy do zaobserwowania kontakt.
Rzadziej opisuje się je w kategoriach kultury i szerszych struktur społecznych. W naszych rozważaniach przez otoczenie rozumieć będziemy całą rzeczywistość, ściślej: resztę systemowej rzeczywistości. Jeśli bowiem przyjąć założenie, że rzeczywistość, czyli cały wszechświat stanowi bezwzględnie zamknięty hipersystem, to człowiek traktowany jako część tego systemu pozostawać musi w bezpośrednich bądź pośrednich związkach z resztą tej całości. Tak więc otoczeniem człowieka, części wszechświata, byłaby de facto cała reszta wszechświata. Z przyjęcia tego założenia wynikają daleko idące konsekwencje epistemologiczne i inne, a wśród nich i taka, że aby w pełni móc zrozumieć jednostkowego człowieka, należałoby równocześnie poznać cały wszechświat w aspekcie przestrzenno-czasowym.