Malcolm Bradbury – Atlas literatury

„Atlas literatury światowej” to dzieło międzynarodowego zespołu autorów: badaczy literatury, krytyków i pisarzy, którzy nad „Atlasem” pracowali pod kierunkiem Malcolma Bradbury’ego, niedawno zmarłego znakomitego angielskiego powieściopisarza, dramaturga i eseisty. Najogólniej można powiedzieć, że książka ta poświęcona jest fascynującej problematyce związków między pisarzem, jego dziełem a miejscem – krainą, regionem, miejscowością – rzeczywiście istniejącym lub będącym tworem literackiej fikcji. Na ponad 300 stronach dużego formatu znajdujemy nie tylko przeszło 80 szkiców poświęconych „geograficznym” aspektom dzieł takich gigantów literatury światowej, jak Dante, Szekspir, Cervantes, Balzak, Dickens, Kafka, Joyce, Faulkner i wielu innych, lecz także – a może przede wszystkim – bardzo liczne ilustracje, mapy i plany miast, na podstawie których możemy poznać miejsca związane z twórczością tych autorów i śledzić trasy ich wędrówek. A także – zobaczyć mapy krajów i osiedli stworzonych mocą ich wyobraźni. Pisał o tym w recenzji angielskiego wydania „Atlasu” znany krytyk i historyk literatury Jan Tomkowski: „Literatura zagarnia rzeczywiste terytoria, ale niejednokrotnie poszerza granice istniejącej rzeczywistości. […] Wielka literatura prawie zawsze zwycięża. Macondo Garcii Marqueza należy dziś do najsławniejszych zakątków Ameryki Łacińskiej i równać się z nim może chyba tylko Buenos Aires Borgesa, Cortazara i Sabato. Powikłane losy amerykańskiego Południa kojarzyć się nam będą już zawsze z historią hrabstwa Yoknapatawpha, którego mapę, a także położenie, klimat i liczbę ludności ustalił przed laty William Faulkner”.
Polskie wydanie „Atlasu literatury” zostało uzupełnione – zgodnie z postulatem cytowanego recenzenta – dwoma szkicami pióra Macieja Chrzanowskiego poświęconymi tematyce polskiej: Paryżowi w twórczości Adama Mickiewicza oraz geografii polskiej literatury XX wieku.