Mieczysław Wallis – Canaletto. Malarz Warszawy

W swych widokach Warszawy Bernardo Bellotto, zwany Canalettem młodszym, w sposób niezrównany w swej ścisłości utrwalił oblicze Warszawy owych lat, gdy stawała się ona jednym z najpiękniejszych miast Europy północnej. – Mają one dla nas wartość dokumentów. Są kopalnią informacyj dla historyka architektury, urbanistyki, ogrodnictwa, dla kostiumologa i historyka obyczajów. Dzięki swej wierności i dokładności pomogły one wskrzesić niejedną piękną budowlę dawnej Warszawy w jej pierwotnym kształcie.

Lecz nie do tego tylko sprowadza się ich wartość. Są one dla nas także dziełami sztuki niepośledniej miary. Zachwyca nas w tych obrazach sugestywne wydobycie malowniczego położenia Warszawy. Podziwiamy w nich precyzję rysunku i mistrzowskie opanowanie perspektywy, umiejętny wybór stanowiska, motywu, wycinka, znakomite wyczucie cech stylowych i piękna architektonicznego budowli, ich bryły, rozczłonkowania, reliefu, kolorytu i faktury. Jesteśmy wdzięczni artyście za nieprzebrane bogactwo świetnie podpatrzonych scen z życia ulicy warszawskiej, za szczodrość, z jaką – bez pominięcia żadnej warstwy – roztoczył przed nami tak obfity w szczegóły obraz społeczeństwa. Canaletto uchwycił Warszawę – jej architekturę i jej życie – nie tylko w jednym z najbardziej dynamicznych, najbardziej przełomowych momentów jej dziejów, ale nadto w jednej z najbardziej brzemiennych przyszłością chwil w dziejach narodu polskiego. Uwiecznione przez niego miasto to Warszawa budzącego się Oświecenia.   źródło opisu: Oficyna Wydawnicza Auriga, 1960