René Descartes – Świat albo Traktat o świetle

Losy wczesnego traktatu fizyczno-kosmologicznego pt. „Świat albo Traktat o Świetle”, spowodowały, że wbrew pierwotnym intencjom Kartezjusza, ukazał się on dopiero po jego śmierci, tj., po raz pierwszy w 1664 roku. Mimo to powody, dla których nie doszło do wydania dzieła o czasie, a także główne jego treści, zostały ujawnione dużo wcześniej i to przez samego ich autora. Miało to miejsce na stronach „Rozprawy o Metodzie” (1637 r.). Warto przy tym podkreślić, że właściwie cała Rozprawa, wraz z Próbami, które miały być do niej załączone, opublikowana była w miejsce Świata, co czyniło jej status swoistym i problematycznym, ale co miało także swój nieoceniony walor. Kartezjusz napisał tę książkę w sposób zaplanowany z nieskrywanym rozczarowaniem, wynikającym właśnie z przebiegu wydarzeń. Z lektury jej treści widać, iż autor prowadził swą myśl w celu wywołania w czytelniku rozżalenia, które było jego udziałem, a jakie wynikało z niemożliwości obcowania z przewidywanym Traktatem. Dzięki temu posunięciu Rozpmwa, której zwykle mylnie przypisuje się wartość autonomiczną, nabrała kapitalnego znaczenia dla zrozumienia wczesnych badań filozofa. To z niej wiemy, że tamta praca miała mieć charakter systemu, którego Świat był częścią, stanowiła bowiem odpowiedź autora na młodzieńcze inspiracje, mające swój początek w sławnej już, ogrzewanej piecem izbie zimą 1619 roku. W taki też sposób sam nieopublikowany traktat fizyczny zyskał nie tylko specyficzne wytłumaczenie, lecz zwłaszcza swe wyraźnie metafizyczne zaplecze i ugruntowanie.   źródło opisu: Wydawnictwo Aureus źródło okładki: Wydawnictwo Aureus