Ryszard Kaczmarek – Górny Śląsk podczas II wojny światowej. Między utopią niemieckiej wspólnoty narodowej a rzeczywistością okupacji na terenach wcielonych do Trzeciej Rzeszy

Książka jest – jak podkreślił w swej recenzji wydawniczej prof. dr hab. Marek Masnyk – „pierwszą próbą całościowego spojrzenia na losy górnośląskiego regionu i jego mieszkańców w latach II wojny światowej”. W części I: „Górny Śląsk w strukturze terenów wcielonych do Trzeciej Rzeszy” Autor przedstawia polsko- niemieckie stosunki dwustronne u schyłku lat trzydziestych, problemy związane z początkiem działań wojennych na Górnym Śląsku, wcieleniem go do Rzeszy oraz ewolucją postaw władz niemieckich wobec tego regionu. Przedmiotem części II: „Górnoślązacy częścią niemieckiej wspólnoty narodowej” jest polityka narodowościowa i rasowa, hitlerowski terror oraz nazyfikacja, a części III: „Dopasowanie – ruch oporu – kolaboracja” – życie codzienne mieszkańców podczas II wojny światowej, ruch oporu oraz złożone problemy górnośląskiego kolaboracjonizmu. Zagadnienia wojny totalnej, niemieckie przygotowania do obrony Śląska i wreszcie jego zajęcie przez armię radziecką stanowią zawartość części IV: „Festung Oberschlesien” 1945.
Treść pracy uzupełniają: kalendarium najważniejszych wydarzeń 1939-1945, wykaz źródeł i literatury, indeks osobowy. Warto podkreślić – na co też zwrócił uwagę prof. M. Masnyk – iż Autor oparł swe rozważania na bardzo rzetelnych studiach źródłowych i literaturowych polskich i niemieckich oraz obszernej literaturze naukowej.