Żaneta Nalewajk – Leśmian międzynarodowy – relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne

Rozprawa dr Żanety Nalewajk poświęcona jest komparatystycznej lekturze
dzieła Bolesława Leśmiana, co bez wątpienia stanowi bardzo istotne
dopełnienie dotychczasowych rozpoznań, ponieważ zarysowuje ona zarówno
obszerny kontekst tej twórczości, jak i przyczynia się do usytuowania
tego pisarstwa nie tylko w przestrzeni literatury rodzimej, lecz także w
obszarze dwudziestowiecznego piśmiennictwa europejskiego. Przy okazji
rozprawa ta ukazuje znaczenie analizy kontekstowej jako metody badawczej
pozwalającej ignorować a nawet unieważniać utrwalone przeświadczenia
dzielące literatury narodowe na te, które rozwijają się w „głównym
nurcie” i te, które uznaje się za „peryferyjne”. Już choćby z tego
względu pracę tę uznać należy za dzieło o wybitnych walorach
innowacyjnych. (…) Rzecz dotyczy, oczywiście, nie tylko kwestii
„umiędzynarodowienia” Leśmiana – ma także olbrzymie znaczenie dla badań
podejmujących zagadnienia związane z wielokulturowością i
wielojęzycznością całej przestrzeni literatury światowej. Zarazem jest
to praca stawiająca przed badaczem wyjątkowo wysokie wymagania, którym
autorka potrafiła sprostać w sposób imponujący, dokumentując swą godną
podziwu erudycję oraz swobodę poruszania się w wielojęzycznej
przestrzeni literackiej.

prof. dr hab. Aleksander Wirpsza

Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego

W przypadku książki Żanety Nalewajk mamy do czynienia z prawdziwą
monografią komparatystyczną, z cennym, starannie przygotowanym
opracowaniem, które do stale rozwijających się badań nad Leśmianem wnosi
nowe, istotne elementy. Świetnie napisana, w sposób konsekwentny i
zdyscyplinowany prezentuje wybrane problemy komparatystyczne związane z
twórczością Leśmiana. Wstępne rozważania w sposób jasny ukazują
założenia metodologiczne rozprawy i mogą stanowić wzór czytelnego
zaprezentowania wybranej metody badań oraz struktury książki. W
kolejnych rozdziałach badaczka śledzi poszczególne przykłady
międzynarodowych powiązań, na przykład filiacje literackie Poe –
Baudelaire – Balmont – Leśmian. To jeden z najbardziej erudycyjnych
fragmentów książki, wymagający kompetencji związanych z literaturą
amerykańską, francuską, rosyjską i oczywiście polską. Kunszt
interpretacyjny autorki i jej możliwości jako komparatystki ujawniają
się szczególnie tam, gdzie bada ona równocześnie rozmaite wątki nie
tracąc z oczu głównego bohatera rozprawy. Osobny krąg porównań tworzy
literatura rosyjska, ukazany zostaje więc Leśmian wobec Puszkina i
Gogola, Jesienina i Gorodieckiego. (…). Rozprawa będzie stanowiła ważną
i trudną do pominięcia pozycję zarówno dla badaczy Leśmiana, jak i dla
zainteresowanych komparatystyką literacką.

prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel

Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

  źródło opisu: Matras źródło okładki: Matras